توموگرافی سه بعدی (CBCT)

CBCT که مختصر شده ی کلمه ی Cone Beam Computed Tomography می باشد، در ایران با نام توموگرافی سه بعدی شناخته می شود.
تصویر اول مکانیزم کلی CBCT و دوم CT را نمایش میدهد.
CBCT

CT
این روش تصویر برداری که با دستگاههای CBCT انجام میشود تصویری تقریبا مشابه سی تی اسکن های معمول ایجاد می کند اما تفاوتهای خاصی بین این تصاویر مشاهده می شود.
ظاهر دستگاه CBCT مشابه دستگاه پانورامیک (OPG) بوده با این تفاوت که از Flat Panel در سایزهای بزرگ استفاده میکند و فیلد تابش اشعه آن با توجه به نیاز قابل تنظیم است. از لحاظ فنی دستگاه CBCT تفاوت های بسیار زیادی با دستگاه پانورامیک دارد ولی معمولا این تفاوتها باعث تغییر ظاهر فیزیکی دستگاه نمی شود و از این رو بعضی دستگاههای پانورامیک قابلیت ارتقا به CBCT را دارند. البته در صورتیکه از قبل به همین منظور طراحی شده باشند.
هر دستگاه CBCT قابلیتهای فراوان نرم افزاری و سخت افزاری دارد که معمولا بصورت جداگانه باید نصب و استفاده شود که گاهی هزینه ی افزودن آپشن به دستگاه از قیمت خود دستگاه CBCT هم فراتر میرود.
به عنوان مثال امکاناتی نظیرProface، تصویربرداری با قدرت 75 میکرون با نام Endo Mode یا سیستم Smart Pan و ENT Mode از جمله همین قابلیت ها هستند.
مکانیزم CBCT با CTهای معمولی بسیار متفاوت است، از همین رو CBCT جهت تهیه تصاویر فک صورت عملکرد بهتری نسبت به CT دارد.

تفاوت های CBCT با CT معمولی:
در CBCT تصویر کامل دریافت میشود، سپس مقطع زده می شود. اما در CT تصویر بصورت مقاطع گرفته می شود و سپس جهت مشاهده بازسازی می شود. اگر تصاویر را مانند یک نان در نظر بگیریم. در CBCT تصویر بصورت نان شماره 1 دریافت می شود و بصورت نان شماره 2 مقطع زده می شود.

CT vs CBCT

اما در CT های معمولی تصاویر ابتدا به صورت مقاطع یعنی شکل یک دریافت می شود و سپس به صورت کامل بازسازی می شود یعنی شکل دو.

CT vs CBCT

• CT بصورت خوابیده انجام می شود اما CBCT بصورت نشسته و یا ایستاده براحتی قابل انجام است.
• تصاویر CBCT کیفیت بسیار بالاتری دارد و تفکیک پذیری معمولا از 400 میکرومتر بیشتر نیست و تا 75 میکرومتر هم میتواند باشد.
• CBCT زمان بسیار کمتری برای اسکن صرف میکند و دوز اشعه بسیار پایینتری دارد. (مطلب UltraLowDose مطالعه شود)
• دستگاه CBCT در حین کار هیچ صدایی ( به جز بوق اخطار اشعه که قابل قطع کردن است) تولید نمی کند. از همین جهت استرس بیمار را کاهش میدهد.
• CBCT معمولا برای اطفالی که هوشیار هستند مناسب تر و راحت تر است.
• فیلد خروجی اشعه در CBCT کاملا در کنترل اپراتور است بصورتیکه از یک دندان تا کل استخوانهای سر را میتواند در بر گیرد.
• CBCT به علت دوز پایین اشعه برای خانم های باردار بسیار مناسبتر از CT است.

تنوع خدمات CBCT:

Skull CBCT
تصویربرداری از جمجمه به صورت کامل جهت بررسیهای آناتومیک یا شکستگی های وسیع جمجمه با تصویرسازی سه بعدی که بیشتر مورد نیاز متخصصان محترم گوش و حلق و بینی و فک و صورت خواهد بود.

Face\Midface CBCT
این تصاویر بیشتر در جهت تشخیص شکستگی های فکین، صورت و گونه ها کاربرد دارد. همچنین بررسی های سینوس ها و دفورمیتی چهره از کاربردهای این روش تصویربرداری می باشد.
بیشتر ادغام این روش با تکنولوژی Proface می تواند کاربردهای بسیار مفیدی داشته باشد.
بررسی شکستگی های ظریف بینی، صورت، بررسی انحراف بینی و سینوس ها، بررسی های ماستوئید، تمپورال و موارد بسیار دیگر در این بخش قرار می گیرد.


Jaw\Teeth\Tooth CBCT
متنوع ترین روش تصویربردای CBCT می باشد که در مرکز رادیولوژی دکتر حسینی زارچ با خرید تجهیزات و آپشنهای متعدد برای دستگاههای CBCT مرکز، بیش از دهها زیرمجموعه برای این متد در نظر گرفته شده است که هریک ویژگی های خاص خود را دارد.
کاشت دندان، تشخیص ضایعه های فکی، تشخیص درگیری کانال مندیبول با آخرین دندان مولار، تشخیص تعداد کانال های دندان، تشخیص شکستگی های ظریف ریشه دندان، بررسی ایمپلنت های گذاشته شده، تشخیص سنگ غدد براقی، زائده استیلوئید و بسیاری موارد دیگر در این مجموعه قرار می گیرد.